Gnavello(-de-l'an)
Scleranthus annuus
Caryophyllaceae
Nom en français : Gnavelle annuelle.
Descripcioun :Aquelo planto, proun ramificado, se tirasso sus la sablo e lis endré trepeja. Sus si tijo se podon vèire uno à dos bando de péu crespu. Li fueio soun redo e en long. Li flour, verdo, soun pas bèn grosso e fan d'enflourejado agroumelado. La subsp. presentado eici, emé de flour gaire duberto e que trachis dins li mitan primàri, ié dison polycarpos. Coumpara emé la gnavello-renadivo.
Usanço :Fai partido dóu group (38 meno) de flour dicho "de Bach". Ramenten que lou mege, Dr Edward Bach (1886-1936), adoubè de poutingo de flour que dèvon "armounisa l'equilibre epsichique de la persouno". La gnavello permetrié de prendre de decisioun. En Poulougno, au siècle passa s'acampavo li babo de vermèu (Coccus Polonicus) que reston sus li racino pèr n'en faire un coulourant rouge.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Scleranthus
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Tepiero sablouso
- Sablo
- Trepadou
- Terraire safrous
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Scleranthus annuus L., 1753
Bizoc
Bunium bulbocastanum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Aglan-de-terro, Pissagou, Babarouoto, Castagnolo.
Noms en français : Noix-de-terre, Terre-noix.
Descripcioun :Lou bizoc trachis dins li tepiero roucaiouso pulèu de Prouvènço dóu levant. Lis enflourejado en brout se recounèisson i noumbróusi bratèio (5 à 10) is oumbello (de 8 à 20 rai) e oumbellulo. I'a dos meno de fueio (fotò). Fai uno cabosso de 1 à 2 cm de diamètre. En Alouos se dis di pichòti poumo-de-terro :"A pas proun plóugu, li a que de bizoc aquest an" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Coumpara emé l'agland-de-terro que ié sèmblo proun.
Usanço :"A la primo, se manjavo la rabo de la babarouoto cruò" (in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60). Li grano soun acampado coume de cumin e li fueio podon remplaça lou juvert.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bunium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 40 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropo-Ouèst
Ref. sc. : Bunium bulbocastanum L., 1753